Nowe przepisy, przewidujące zwiększenie katalogu uprawnień przysługujących pracownikom w związku z rodzicielstwem, wprowadzają zmiany w zasadach składnia pisemnych wniosków o udzielenie danego urlopu, ujednolicają obowiązujące w tym zakresie zasady. Regulacje kształtują się następująco:
a) wniosek o jednoczesne udzielenie dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego (w pełnych wymiarach):
- pracownica może go złożyć nie później niż 14 dni po porodzie,
- wniosek taki jest wiążący dla pracodawcy,
- pracownica może zrezygnować z dodatkowego urlopu macierzyńskiego w całości lub w części – wniosek w sprawie rezygnacji należy złożyć niż później niż 14 dni przed przystąpieniem do pracy; wniosek jest wiążący dla pracodawcy,
- w razie rezygnacji przez pracownicę z dodatkowego urlopu macierzyńskiego pracownik – ojciec może złożyć pisemny wniosek o udzielenie mu niewykorzystanej części tego urlopu (w całości lub części), w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu; wniosek pracownika jest wiążący dla pracodawcy,
- podobnie – pracownica może zrezygnować z urlopu rodzicielskiego w całości lub w części – wniosek w sprawie rezygnacji należy złożyć niż później niż 14 dni przed przystąpieniem do pracy; wniosek jest wiążący dla pracodawcy,
- także w razie rezygnacji przez pracownicę z urlopu rodzicielskiego pracownik – ojciec może złożyć pisemny wniosek o udzielenie mu niewykorzystanej części tego urlopu (w całości lub części), w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu; wniosek pracownika jest wiążący dla pracodawcy;
b) wniosek o dodatkowy urlop macierzyński:
- składa się w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z niego,
- wniosek taki jest wiążący dla pracodawcy,
- we wniosku należy wskazać termin zakończenia urlopu macierzyńskiego, a w sytuacji gdy urlop udzielany był w części i wniosek składany jest o udzielenie drugiej – termin zakończenia pierwszej części oraz okres dotychczas wykorzystanego urlopu dodatkowego,
- jeśli urlop dodatkowy miałby być połączony z wykonywaniem pracy, wniosek składa się w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy (we wniosku wskazuje się wymiar czasu pracy oraz okres, przez który chce się łączyć urlop z pracą na niepełny etat); pracodawca nie musi uwzględniać wniosku, jeśli jest to niemożliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika;
c) wniosek o urlop rodzicielski:
- składa się w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu,
- wniosek taki jest wiążący dla pracodawcy,
- we wniosku pracownik określa termin zakończenia dodatkowego urlopu macierzyńskiego, a gdy wniosek dotyczy kolejnej części urlopu rodzicielskiego – termin zakończenia poprzedniej oraz okres dotychczas wykorzystanego urlopu,
- do wniosku pracownik dołącza pisemne oświadczenie o braku zamiaru korzystania z urlopu przez dany okres przez drugiego z rodziców albo o okresie jednoczesnego korzystania z urlopu przez oboje rodziców.
Omawiana nowelizacja przewiduje także szczególne rozwiązania dla osób, które w dniu jej wejścia w życie już korzystają z określonych uprawnień związanych z rodzicielstwem.
Pracownik, którego urlop macierzyński kończy się w okresie od 24 do 30 czerwca 2013 roku może skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego w nowym, wydłużonym wymiarze. Jeśli wcześniej nie złożył wniosku o udzielenie takiego urlopu, musi jednak to zrobić w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z planowanego dodatkowego urlopu.
Pracownik korzystający w dniu 17 czerwca 2013 roku z dodatkowego urlopu macierzyńskiego (na podstawie złożonego odpowiednio wcześniej wniosku), ma prawo do dodatkowej części takiego urlopu odpowiadającej różnicy między nowym, wydłużonym wymiarem a wymiarem uprzednio udzielonym. Ta dodatkowa część winna przypadać bezpośrednio po wcześniej udzielonym urlopie i jest udzielana na pisemny wniosek pracownika, złożony nie później niż do dnia zakończenia udzielonego wcześniej urlopu.
Pracownik, którego dziecko urodziło się po dniu 31 grudnia 2012 roku, a który w dniu 17 czerwca br. nie przebywał na dodatkowym urlopie macierzyńskim, ma prawo do tego urlopu w wymiarze odpowiadającym różnicy między nowym, wydłużonym wymiarem a wymiarem wykorzystanego urlopu. Wniosek o udzielenie takiej części dodatkowego urlopu macierzyńskiego składa się nie później niż w terminie 7 dni od dnia wejście w życie omawianych zmian (tj. 17 czerwca br.), zaś sam urlop jest udzielany nie później niż w terminie 14 dni od tej daty. Bezpośrednio po wykorzystaniu tego urlopu pracownik w analizowanej sytuacji ma prawo do urlopu rodzicielskiego, udzielanego na wniosek złożony nie później niż do dnia zakończenia dodatkowego urlopu macierzyńskiego.
Wnioski składane przez pracowników, o których mowa w niniejszej części, są wiążące dla pracodawcy.