Z dniem 1 grudnia 2018 roku weszła w życie zmiana przepisów ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw w zakresie formy zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy. Zgodnie z dotychczas obowiązującymi przepisami, lekarze, lekarze dentyści, felczerzy i starsi felczerzy mogli wystawiać zaświadczenia lekarskie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, pobytu w szpitalu lub konieczności sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny w formie papierowej oraz w formie elektronicznej. Od 1 grudnia nie będzie jednak możliwości wystawiania takiego zaświadczenia w formie tradycyjnej, ponieważ będą obowiązywać jedynie elektroniczne zwolnienia lekarskie.
Co wprowadzane zmiany będą oznaczać w praktyce dla pracodawcy i pracownika?
Do 1 grudnia 2018 r. każdy pracodawca był zobowiązany do przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych w formie elektronicznej (czyli co do zasady rozliczający składki za więcej niż 5 osób), ma obowiązek utworzyć konto płatnika na Platformie Usług Elektronicznych ZUS (konto PUE). Z uwagi na fakt, iż z początkiem grudnia 2018 roku pacjent nie dostanie już od lekarza tradycyjnego formularza zwolnienia lekarskiego, potocznie nazywanego L4. Lekarze wystawiać będą elektroniczne zwolnienia lekarskie (e-ZLA), które zaraz po wystawieniu choremu pracownikowi zostanie wysłane bezpośrednio do jego pracodawcy (o ile posiada on konto w systemie). Posiadanie konta PUE będzie niosło za sobą szereg udogodnień. Za pośrednictwem PUE, pracodawca będzie mógł złożyć wniosek o kontrolę zaświadczenia lekarskiego. Ponadto, pracodawca nie będzie musiał weryfikować, czy zwolnienie dotarło do niego w terminie siedmiu dni od dnia jego wystawienia, ani przekazywać go do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wynika to z faktu, iż podpisanie przez lekarza e-ZLA będzie automatycznie przekazane do ZUS.
Z uwagi na powyższe, zaleca się utworzenie konta PUE również pracodawcy, który nie jest zobowiązany do jego posiadania. W przypadku, gdy pracodawca nie zdecyduje się jednak na założenie takiego konta, lekarz po wystawieniu elektronicznego zwolnienia musi wręczyć pracownikowi – pacjentowi wydruk zwolnienia, ze swoim podpisem i pieczątką. Z kolei, pracownik będzie zobowiązany dostarczyć wspomniany wydruk zwolnienia pracodawcy. Należy jednak zwrócić uwagę na obowiązek każdego pracodawcy, polegający na uprzednim poinformowaniu pracowników o konieczności bądź braku konieczności przedkładania mu wydruków zaświadczeń w sytuacji, gdy pracodawca nie jest zobowiązany do posiadania konta PUE.
Ułatwienia
Nowe przepisy ułatwią życie nie tylko pracodawcom, ale i pracownikowi, który nie będzie już musiał martwić się doręczeniem pracodawcy zaświadczenia lekarskiego w terminie 7 dni od jego wystawienia. Jest to istotne zwłaszcza z uwagi na fakt, że w dotychczasowym stanie prawnym, za niedopełnienie tego obowiązku w terminie, pracownik musiał liczyć się z konsekwencjami w postaci obniżenia przysługującego mu zasiłku. Wynika to z faktu, iż podpisanie przez lekarza e-ZLA będzie równoznaczne z przekazaniem go do ZUS. Ponadto, pracownik będzie mógł w każdej sytuacji żądać od lekarza wydania wydruku e-ZLA.
Proponowane przez ustawodawcę rozwiązania, przy założeniu prawidłowości działania systemów informatycznych, należy ocenić pozytywnie. Trzeba mieć jednak na uwadze, że konieczna okazać się może zmiana regulaminów pracy, które określały tryb dostarczania zwolnień lekarskich według dawnych zasad.