Zwolnienie grupowe jest specyficznym sposobem rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę. Ma ono miejsce z przyczyn niedotyczących pracowników i od nich niezależnych. Powody przeprowadzania takich zwolnień mogą być różne, a ich katalog jest bardzo szeroki.

Pracodawca, który chce wypowiedzieć (rozwiązać) umowę o pracę z działaczem zakładowej organizacji związkowej jest związany stanowiskiem jej zarządu (wyroku Sądu Najwyższego z 14 maja 2014 r., II PK 202/13).

Pracodawca może zmniejszyć liczbę pracowników i dokonać nowego rozkładu zadań w zakładzie pracy w celu bardziej racjonalnego wykonywania zadań zakładu pracy i pomniejszenia kosztów jego działania. Wówczas podjęta w ramach tych działań likwidacja stanowiska pracy nie jest pozorna

Duże zainteresowanie polskich mediów wzbudziło orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 18 grudnia 2014 r. w sprawie duńskiego opiekuna dzieci Karstena Kaltofta, który został zwolniony z pracy z powodu – jak twierdzi sam zainteresowany – swojej otyłości (sygn. akt sprawy: C‑354/13). Jak stwierdzili w uzasadnieniu wyroku sędziowie Trybunału, w określonych okolicznościach otyłość może stanowić formę niepełnosprawności.

W świetle Kodeksu Pracy, pracodawca ma możliwość rozwiązania stosunku pracy bez okresu wypowiedzenia z winy pracownika. Kiedy i na jakich warunkach pracodawca może natychmiastowo zakończyć współpracę z pracownikiem oraz jak ten może bronić się przed niesłusznym oskarżeniem, którego konsekwencją jest zwolnienie z pracy?

Umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony może być w każdym czasie wypowiedziana przez pracodawcę pod warunkiem, że istnieją uzasadnione przyczyny rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę. Oznacza to, że pracodawca nie może bez uzasadnionej przyczyny rozwiązać z pracownikiem umowy o pracę.

Organizacja czasu pracy nie należy do istotnych elementów stosunku pracy, które muszą zostać ustalone w umowie o pracę stąd jego zmiana nie wymaga złożenia wypowiedzenia zmieniającego.

Art 53 § 1 k.p. stanowi, iż pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa dłużej niż 3 miesiące

U podłoża zmniejszenie zatrudnienia będącego przyczyną zwolnień pracowników leżą przyczyny ekonomiczne lub organizacyjne wymuszające restrukturyzację zatrudnienia. Pracodawca w ramach swobody w zarządzaniu zakładem pracy sam kształtuje jego strukturę tak, by realizować postawione przed nim zadania.

Zmiana struktury organizacyjnej może powodować konieczność zmiany zatrudnienia. W szczególności likwidacja lub połączenie niektórych stanowisk pracy może prowadzić do konieczności wypowiedzenia pracownikom warunków pracy i płacy lub umów o pracę.